22.08.1998 - Nice, eindstation van een lange wandeling
Het laatste bulletin. Weemoed? Ja, nu al, terwijl we nog volop genieten van warmte en blauwheid aan de Middellandse Zee hier in Nice.
Zojuist hebben we heel mediterraan geluncht: carpaccio en een salade (niçoise en italienne) in de schaduw van een strandtent. Denk hierbij even niet aan de Noorzee-terrasjes, maar stel je meer het kaliber "Jan de Bouvrie" voor. En dit aan azuurblauw water met een aangenaam briesje...
Ondanks dit alles en ondanks het weer in NL, kijken we ernaar uit terug te reizen. Want,
daar is ons eigen plekkie en zijn er de mensen van wie we houden.
Hier in Nice zijn we nu al enkele dagen bezig met afkikken van het wandelen. Op dinsdag 18/8 liepen we de kaatste kilometers. En in de geest van de wandeling zijn we twee keer van hotel gewisseld.
In de laatste fase van de GRote tocht hebben overnacht in de volgende plaatsen:
Larche (rustdag Le Sauze), Bousieyas, Saint-Étienne-de-Tinée, Auron, Roya, R-de Longon (Vacherie), Saint-Sauveur-sur-Tinée, Saint-Dalmas-Valdeblore, Utelle, Levens en Nice.
En voordat we per trein naar huis reizen (in twee en een halve dag met overnachtingen in Parijs en via Harmelen) schrijven we nu het laatste wandelverslag. Maar vooral gaan we in op alles wat we van jullie te lezen kregen. Wat heerlijk, dat jullie zo prompt gereageerd hebben. Daarmee werd het eenrichtingsverkeer ineens tweerichtingsverkeer.
Om meteen een vraag hierover te beantwoorden: met name met onze ouders hebben we regelmatig e-mail contact gehad. Uit hun reacties blijkt, dat ze het heerlijk vonden om ons zo te kunnen volgen. Maar ook gaf het hen (en ons) een gevoel van veiligheid. Ze konden op ieder moment van de dag en nacht hun berichten aan ons kwijt. Daardoor hebben ze heel sterk het gevoel gehouden dat we dichtbij (want bereikbaar) waren. En hoe fantastisch is het, dat drie 80-jarigen, die in hun leven nog nooit een toetsenbord hadden aangeraakt, nu omgaan met de computer en e-mail. En ook voor ons was het bijzonder om met onze ouders en kinderen zo schrijvend contact te hebben
De Bulletins werden van "leuk" tot "schitterend" beoordeeld. De meesten konden zich zo een beeld van de tocht en de ervaringen onderweg vormen.
De foto's hebben hierin ook een grote rol gespeeld. Via de opsomming van plaatsnamen werd de route op verschillende landkaarten op de voet gevolgd. Verschillende lezers geven aan, dat de tijd door de regelmatige bulletins veel sneller lijkt te zijn gegaan. Door een paar mensen wordt weliswaar opgemerkt, dat het wel een beetje "aan de buitenkant" blijft. Overigens uiten ze hiervoor, gezien de grote verzendlijst, ook begrip. En wie weet, geeft dit laatste bulletin meer INzicht dan UITzicht.
Er zijn lezers, die zelf bergwandel- of bergsportervaring hebben. Voor hen is de intrigerende vraag meer, hoe het is om zo lang onderweg te zijn en om steeds met elkaar op pad te zijn. Dat laatste (het relationele) is voor meer mensen een bron van vragen:
De lange duur van onze trip maakt het inderdaad heel bijzonder. We hebben gemerkt, hoe we steeds meer los gingen laten. Dat kun je niet in één keer. Het gaat in stapjes. Het verschil met een gewone vakantie is, dat je de dingen écht los laat, los MOET laten. Tijdens een korte vakantie zet je alles voor een poosje in de wachtkamer. Dat moet ook wel, want je wordt geacht de hele bubs na drie, vier weken zo weer op te pakken. Voor ons is dat nu heel anders. We zijn heel veel langer van huis. Én als we terugkomen zal ons leven structureel anders zijn. Want dan gaan we op zoek naar nieuwe invullingen.
Opgemerkt wordt ook, dat zowel Gerard's enthousiasme (zijn ervaringen delen met anderen) als zijn professionaliteit (bv. de communicatievorm) heel erg herkenbaar waren. Sterker, iemand vond dat hij dit ook wel aan zijn imago verplicht was!
Onze wandeling, die ook als "onderneming" werd gekwalificeerd, kreeg ook waardering omdat het niet bij een droom of idee bleef, maar ook daadwerkelijk werd uitgevoerd.
De vraag, wat wij gaan doen, als we weer terug zijn leeft bij verschillende mensen. Een antwoord is niet eenvoudig te geven. We hebben gemerkt, dat iedere dag je rugzak inpakken, omhangen en op stap gaan en maar zien wat de dag je brengt, een totaal andere manier van leven is. In heel veel opzichten zijn we tegen de betrekkelijkheid van veel dingen aangelopen. Maar we realiseren ons ook, dat we thuis (voor een deel) de gewone routines weer zullen gaan oppakken. Wel is het gevoel van vrijheid, dat we hebben ervaren, ons heel dierbaar geworden. Waar deze ervaringen toe leiden, weten we dus gewoon nog niet. We zien wel. Een van de lezers verwacht, dat Gerard gaat lassen bij een hekkenbedrijf...
Voor een aantal mensen is het ook een intrigerende kwestie, hoe wij dat met ons tweetjes gedaan hebben. Iedere dag weer de hele dag samen. Word je elkaar niet zat, verandert de relatie, heb je conflicten samen, praat je dingen dieper dan normaal uit, enzovoort.
Nee, we werden elkaar niet zat. Integendeel. We hebben ieder zo onze eigen manier van genieten en omgaan met moeilijke momenten. Ook in dat opzicht hebben we elkaar beter leren kennen, respecteren en waarderen.
En, iedere dag weer, gaf die grote wereld ons juist heel veel ruimte. In die ruimte was het heerlijk om jezelf en de ander de nodige privacy te gunnen.
Oh ja, er waren strubbelingen, misverstanden, onenigheden. Want zelfs de kleinste rimpelingen kunnen niet verdoezeld of genegeerd worden als je voortdurend zo dicht bij elkaar bent. Er gebeurt dus iets mee.
"Tot op het bot" zogezegd...
Systematisch over verschillende thema's praten was een mooi plan, maar in de (loop-) praktijk van alledag lukte dat gewoonweg niet. Het pad, de route, gedachten, aandacht voor de omgeving, genieten en het lopen zelf, dat alles nam onze aandacht in beslag. Overigens bleef er genoeg tijd en gelegenheid over om er samen over uit te wisselen en te praten.
En momenten waarop we ons afvroegen " waarom doe ik dit in godsnaam!" of "waar ben ik aan begonnen" hebben we niet gehad. Zelfs op de laatste en moeilijkste meters voor een col kwam dat niet op. En eenmaal boven, vergeef je de berg van harte haar weerbarstigheid.
Er leven nog steeds vragen over diverse lichamelijke aspecten. Hier komen de antwoorden.
Nee, we zijn niet moe. Tijdens het wandelen zelf waren er momenten dat we bekaf waren. Maar die vermoeidheid was na een kwartiertje rust (en eten en drinken) zo weer weg. Aan het eind van de reis moesten we wel eens diep zuchten als er weer een duizend meter-klim voor ons lag. Maar natuurlijk lieten we ons niet kisten! Het is overigens verbazingwekkend hoe snel je herstelt na een zware inspannende dag. De volgende dag waren we gewoon weer helemaal fit en klaar voor de nieuwe dag.
Ergens in de Jura was Gerard definitief van de blaren af. De last van zijn pezen daarentegen heeft hij behouden. Vooral bij steile hellingen moest hij met pijn klimmen.
De voetzolen van ons beiden verkeren in blakende gezondheid. Betty had veel plezier van de orthopedische zooltjes. Een van haar kiezen heeft flink opgespeeld. Na de behandeling in Chamonix (open geboord en een antibioticumkuur) is de kies rustig gebleven. Verdere behandeling volgt in september.
De spit van Gerard is helemaal onder controle.
En verder: de kuitomvang is danig toegenomen, de cellulitis afgenomen en de huid van armen, benen en hoofden flink gebruind. En, inderdaad, hier in Nice heeft Gerard zijn witte "sokjes" en "mouwtjes" goed laten bijbruinen. Het haar van Betty is korter en blonder en Gerard laat zijn baard nog even zitten.
Over de baard van Gerard zijn de meningen verdeeld:
hij is knapper/leuker zónder,
ik val op mannen met baard,
is hij net zo wijs geworden als hij eruit ziet?,
hij lijkt wel een goeroe, en
wanneer gaat die baard eraf?
Tja...
Diversen:
Een paar reacties geven iets weer van het verlangen bij anderen om ook (op deze manier) te reizen en vrij te zijn, maar ook dat het eng is om hiervoor te kiezen.
Ook, werd er een filosofische kwestie aan de orde gesteld, namelijk wat onze wandel-ervaring inhoudt in termen van ruimte en tijd. In het kader van dit bulletin voert het te ver om hier op in te gaan. De vragenstellers kunnen er echter zeker van zijn, dat er vis-á-vis gelegenheden komen om dat eens diepgaand te bespreken. Dan ook kan het gesprek besproeid worden met (al dan niet Franse) wijn.
En hoe het Gerard beviel om niet te klussen en niet bezig te zijn voor anderen? Maar, hoe noem je het, als Gerard het laatste half uur voor de col in de hitte de rugzak van Betty (verzwakt door ontsteking en antibioticum) er bij neemt en naar boven draagt? Andere klussen heeft hij helemaal niet gemist. En in voorkomende situaties blijft hij toch wel regelen (zoals bijvoorbeeld een kamer voor twee medewandelaarsters in een hotel, dat vol was. Hoezo vol?).
Een nog jonge, studerende lezer merkt op: ik koop later (als ik geld heb) zeker zo'n digitale camera, laptop en zaktelefoon! Geen gehannes meer met rolletjes ontwikkelen enzo, zo handig lijkt me.
Een lezer verwacht, dat na onze terugkomst de herhalingen komen van alle e-mailverhalen, die hij met belangstelling gelezen heeft. Wie weet!
Er waren ook onvermoede neven-effecten bij sommige lezers: we leren gelijk een beetje Frans.
Iemand wil weten of we dingen hebben uitgehaald, waar we (pas) achteraf om konden lachen. Nou niet zo veel eigenlijk. Gerard is eens een half uur bezig geweest een zwerm vliegen, die alsmaar om z'n hoofd zoemden, te verjagen. Armzwaaiend, vloekend, hardlopend en snel ronddraaiend probeerde hij ze kwijt te raken. Dat had echter het tegengestelde effect. Je krijgt het namelijk nog warmer en dat trekt juist die vliegen aan. B moest erg lachen en G kon hier inderdaad achteraf pas om lachen.
Een Bulletin lezer(es) schreef: Vijf maanden GR5 betekent voor mij
- dat leek helemaal niet vijf maanden! Het is zo snel gegaan!
- met tranen uitzwaaien op het station in Utrecht...
- de route meetekenen op de kaart in de gang...
- Opa en Nel af en toe begeleiden op de computer...
- saamhorigheidsgevoel onder de thuisblijvers...
- fijne gesprekken in een hotelletje in Ceillac....
- Attenzione, attenzione!
Een greep uit diverse opmerkingen:
- Zo'n computer is eigenlijk best wel handig, zo ver weg en toch ook weer heel dichtbij.
- Over het e-mailen: Alsof je een boek aan het lezen bent, dat wordt geschreven terwijl je leest.
- Ik vond het een tof idee om op zo'n moderne manier wat van je te laten horen, heel cool.
- Hoeveel keer hebben jullie spijt gehad en gedacht waar zijn we aan begonnen, en ook wat kost het toch veel en wat zal het fijn zijn om weer zelf te koken, en weer lekker in je eigen bedje te slapen, en bij moe op de koffie te komen en een keer nasi te gaan eten en balen als je hoort dat de feestjes gewoon door gaan en wij zo genoten hebben en zo kan ik wel door gaan...
- Van harte gefeliciteerd met jullie geweldige prestatie. Ik ben zeeeer trots op jullie. Het was de afgelopen maanden erg grappig om mensen die wisten dat jullie op weg waren eens in de zoveel tijd voorzichtig te horen informeren naar de vooruitgang, alsof ze het niet helemaal geloofden en de mogelijkheid inbouwden dat ik slechts een spectaculair, maar verzonnen verhaal vertelde.
- Jullie hebben natuurlijk moeilijke momenten gehad, maar desondanks het gehele traject met aanstekelijk optimisme volbracht. Van achter een bureau is dat ook makkelijk om te zeggen natuurlijk, maar niettemin stemt het vrolijk, dat jullie kiezen voor werken om te leven, in plaats van leven om te werken. Ik hoop dat ik er een voorbeeld aan kan nemen.
- Jullie ruggetjes zullen moeten wennen aan het lopen zonder rugzak. Is dat niet gek? Gewoon de deur uitgaan zonder ballast op je rug?
- Handig die bulletins, hoeven we niet meer zoveel bij te kletsen.
En na alle mailtjes en bulletins mailtjes het ontstaan van een nieuwe taal: De GRoordenlijst:
GRoetjes, GR-oeten, GRusje, GeRard, GijsbeRtha, GRoeten, GRapje, GR-GRoet, GRerard, GRegen, GReluk, GRunchen, GRauze, GRoet, GRRRRRoeten!
En hoe die zijden slaapzak (de "ultieme" wens van een lezers- en wandelpaar) slaapt? Heerlijk! Heel zacht en koel op de huid en lekker ruim. Het is een heel klein en licht pakketje, wast en droogt heel makkelijk. Kortom: ideaal. Een nadeel is, dat die ruwe paardendekens, die je in sommige gîtes en refuges vindt, door het laken heen kriebelen. Maar vooral geeft het een heel luxe gevoel. Lekker samen in de zijden lakenzak kruipen, temidden van stof en andere ongemakken is eigenlijk elke keer een soort huwelijksnacht.
En wat we als eerste in Nice deden? Een hotelletje met uitzicht op zee zoeken, nadat de foto van het eindpunt gemaakt was natuurlijk. En inderdaad, de veronderstelling van een lezeres klopt: het voelde als vakantie houden, want trekken is (ook) een vorm van werken.
Er waren ook diverse vragen over de aankomst in Nice en hoe we het einde van de wandeling hebben beleefd.
Pas in de laatste weken begon het naderende einde ons bezig te houden. Toen alle hotels zowel in Aspremont (geplande overnachtingsplaats) als aan het eind van de routemarkering (in een buitenwijk van Nice) vol bleken, bleef er niets anders over dan door te gaan naar de Middellandse Zee. Daardoor was het einde er sneller dan verwacht.
Dat er geen ontvangstcomité, fanfare, medaille, bloemen en andere aandacht voor onze aankomst was, vonden we heerlijk. De hele trip was iets van ons tweeën geweest dus paste dit einde juist heel goed.
Voor ons voelt het niet als een prestatie. Integendeel, dat we dit hebben kunnen doen, ervaren we vooral als een voorrecht. Niet in de laatste plaats, omdat er op het thuisfront mensen waren, die veel van onze zaken hebben waargenomen.
En dan is het ineens zomaar voorbij... In eerste instantie was dat emotioneel. We waren gewoonweg verdrietig, dat we daar in Nice waren. De dagen in Nice konden we nog even nagenieten samen en omschakelen. Van soberheid naar luxe, van samen naar met anderen.
Het boeken van de TGV-treinreis zorgde ervoor dat we echt gingen schakelen. Verdriet maakte plaats voor het uitkijken naar de thuiskomst. De treinreis door Frankrijk en de overnachting in Parijs vormen een mooie "terugreis" en afsluiting.
Tot slot: Onze allerjongste (mee-) lezer (Rik te Z, net 7 jaar) heeft op het nippertje de allermoeilijkste vragen aan ons gesteld.
- Hoeveel dagen we gelopen hebben? Gerard heeft dat nauwkeurig bijgehouden in de computer: 136 (= dagen van huis tot aan Nice) min 29 (rustdagen) = 107 loopdagen.
- Maar ook vraagt Rik hoeveel mensen we zijn tegen gekomen? Oef, dat waren er onderweg heel veel. Een klein deel daarvan hebben we écht ontmoet. Jou bijvoorbeeld Rik, weet je nog op de GR5 bij de waterval in Ceillac? Bij elkaar waren dat misschien zo'n dertig (bekende en voorheen) onbekende mensen.
- En hoeveel stappen hebben wij gezet? We zijn heel hard gaan rekenen en de uitslag is: Gerard: 2400 km : 0,75 m = 3.200.000 (drie miljoen twee honderd duizend) stappen en Betty 3.050.000 (drie miljoen vijftig duizend) stappen.
En al deze stappen hebben ons van Maastricht naar Nice geleid. Als jullie dit Bulletin in jullie mail-box vinden, zijn wij weer in Utrecht.