home

B&G

auto

voorbereiding

FAQ

reizen

gastenboek

naar andere reis South America 2017/2018

 

Route (20 days, 3.038km): Ushuaia - Estancia Harberton - Rio Grande - Border Arg/Ch - Ferry Punta Espora (Magelhaenstraat) - Punta Arenas - Puerto Natales - P.N. Torres del Paine - Cerro Castillo - Border Ch/Arg - El Calafate - P.N. Los Glaciares (Perito Moreno) - Lago Roca - El Calafate - El Chaltén - Tres Lagos - Estancia la Angostura - P.N. Perito Moreno - Bajo Caracoles - Lago Posadas - Border Arg/Ch (Paso R. Raballos)

 

ARGENTINIË 3 SAMENGEVAT 

 

Wat een bijzonder en ijzig traject hebben we achter de rug! Van Ushuaia reisden we noordwaarts door Vuurland naar Patagonië. En dus passeerden we weer een paar keer de grens tussen Argentinië en Chili. In 14 dagen reed TOY 2.037 kilometer in Argentinië, en in Chili waren dat er 1.001 in zes dagen.

En het weer. Oh jee, het weer! De kou was nog tot daar aan toe, maar de combinatie kou, regen en wind... Gelukkig waren er óók stralende uren en zelfs dagen. Maar ach, we zijn per slot in Patagonië.

De hoogtepunten deze keer waren P.N. Torres del Paine (Chili) en het eraan grenzende P.N. Los Glaciares (Argentinië). In beide parken hadden we indrukwekkende ervaringen met respectievelijk de Grey gletsjer en de Perito Moreno gletsjer.

In Chaltén, het wandelgebied bij uitstek, werden onze wandelplannen nogmaals door het weer gedwarsboomd. Niet getreurd, want noordelijker in het schitterende Parque Nacional Perito Moreno kwam het helemaal goed. Ontroerend mooi vonden we het daar.

Op de valreep genoten we van een prachtige bergklim en rondje bij het Lago Cochrane-Pueyrredón en de schitterende route naar de Paso (Rodolfo) Roballos op de grens met Chili.

En er waren bijzondere bivaks en heerlijke ontmoetingen.

Op naar het volgende hoofdstuk, de Carretera Austral in Chili.

 

 

Donderdag, 1 februari 2018 (27 km) - Het Beagle-Kanaal

 

Hartelijk afscheid van de behulpzame baliedame. Blij nemen we drie keurig gezoomde broeken in ontvangst. Stad in. TOY gepoetst, rondvaart geboekt, koffie, lunch, watertanks gevuld en naar de pier.

 

Tweeënhalf uur varen we over het Beagle-kanaal. Er zijn zeeleeuwen, zeeolifanten, pinguïns en (konings-) aalscholvers in kleinere kolonies dan we eerder zagen. De uitzichten op de bergen rondom Ushuaia en de onstuimige wolkenpartijen zijn prachtig. We zetten voet aan wal op een klein eilandje waar de zeenomaden, de Faghan, hun sporen nalieten.

 

 

En oké, we waren toch ook iets dichter bij Antarctica. Die excursie hebben we geschrapt. Niet eerder dan half maart zijn er mogelijkheden. Dat gaf de doorslag, want begrotelijk is het ook. Bovendien vinden we het ook niet passen in deze TOY-trip.

Genoteerd dus op de bucketlist "voor-als-we-écht-heel-oud-zijn". Dan gaan we volledig verzorgd vliegen en cruisen. (Als de ijskap dan nog niet helemaal gesmolten is Henk!)

 

Prima eten bij Isabel (jaja, Isabellen-thuis alwéér!). Mooie uitkijk op de baai. Voor de nacht zoeken we onze P aan de Martialweg nog maar eens op.

Voor aankomende reizigers: in restaurant Kaupé aten we een tong- en zielstrelende King Crab. Een absolute aanrader. (Met dank aan Bert & Nellie.)

 

Vrijdag 2 februari 2018 (145 km) - Nog meer Geschrapt en Bed&Beagle

 

Als G terugkomt van een sanitaire hellingproef, arriveert een Frans echtpaar (Jean-Yves&Francoise) in een Toyota 80 met daktent. Gisteren viel deze auto ons al op bij de haven-P. Het omgekeerde geldt ook, zo blijkt. Het wordt een onderhoudend half uurtje. Ergens noordelijker gaan we elkaar weer ontmoeten is de wederzijdse overtuiging. En wens.

 

Dan eindelijk koffie en ontbijt. De rit door het Parque Nacional Tierra del Fuego en de trekking naar de Martialgletsjer schrappen we. Het regent, het stormt en er is een dikke natte grauwsluier neergedaald. On the move dan maar. Na een week pas-op-de-plaats zijn we daar ook wel weer aan toe.

 

Olie om de stuurbekrachtiging te verversen gevonden, Anonima-boodschappen, internet en de stad uit. Verse broodjesbermlunch net na de afslag naar Harberton. We aarzelen of we verder zullen gaan als we het in de verte lichter menen te zien worden. Dat blijkt ijdele hoop, maar het is toch lekker rijden op de onverharde en natte slingerende weg langs beboste hellingen.

 

Half vier, Estancia Harberton. Morgen komen we terug voor een estancia-tour. Nu rijden we door naar Punto Moat langs het Beaglekanaal, tot waar de weg ophoudt. Daar zijn we op het zuidelijkste puntje van de wereld dat we ooit met TOY bezocht hebben. Ook zónder trouwens.

Vooral het laatste stuk is prachtig. Er is ons iets meer licht gegund.

 

 

Prachtige rit langs bossen van windgebogen vlagbomen, grijs-witte stammen, mossen, riviertjes met houten (lawaai-) bruggetjes, weitjes, heuvels, beboste en kale hellingen en prachtige uitzichten over baaien en het Beaglekanaal.

 

Aan het eind van de weg is een kleine estancia en een overheidsgebouw vanwaar je uitkijkt over de monding van de Beagle en de oceaan. Voor het bivak rijden we een stukje terug naar een berm pal aan de zeestraat. Dolfijnen hebben we niet gespot helaas. Het is min of meer droog en niet eens zo koud. Een graad of 16 zonder wind.

Soepie met toast. G ververst de stuur-olie en ik bak in de  olie tomaten en eieren. Portje en kaas toe. Langs het kanaal zien we de bakenlichten die de schipper op het goede vaarpad moeten houden. Rustige avond en nog steeds is onze nieuwe gaskachel niet gebruikt.

 

Zaterdag 3 februari 2018 (364 km) - Estancia Harberton

 

Zon en helder! De omgeving komt nu pas goed tot z'n recht. Volop genieten van de rit terug.

 

Om half elf melden we ons weer bij de leuke jongedame van gisteren. Ze is helemaal in de war met de tijden van de rondleiding. Stralend is ze, ze is verliefd. Zodoende.

Anderhalf uur worden we rondgeleid door het huis, bijgebouwen en tuinen van deze eerste schapenboerderij in Vuurland. Melissa (uit Comodo Rivadavia) is onze goed Engels sprekende gids. Harberton is een belangrijk toeristisch doel. Voor de toerboten op het Beaglekanaal, voor bussen en dagjesmensen. Leuke inkijk in het pioniersverleden van dit nog gebied. En ook in het leven van de oorspronkelijke bewoners in dit deel van Vuurland, de Shelknam en de Yahgán.

 

Thomas Bridges, een Engelse evangelist, vestigde deze boerderij in 1864. Als kind van een predikantenechtpaar groeide hij op met inheemse kinderen (op Malinas/Falklandeilanden). Zo leerde hij ook hun taal spreken. Daardoor wist hij het vertrouwen van de inheemse bevolking te winnen. Later heeft hij de taal op schrift gesteld.

Door de groeiende kolonie blanken in Ushuaia werd de Yahgan-gemeenschap, voornamelijk door uitheemse ziekten, gedecimeerd. Op deze afgelegen boerderij wilde hij hen een veilige plek bieden. Tevergeefs.

Nu leeft nog één rechtstreekse afstammelinge (in Puerto Williams) die ook de taal nog spreekt.

Nog steeds is Harberton in bezit van de familie Bridges. Een achterkleinzoon (op leeftijd) van Thomas bewoont het huis. Ook zijn zoon en kleinzoon zijn hier actief.

 

Tot 1995 werden er schapen gehouden. Rond die tijd stortte de wolmarkt in en viel er bovendien die winter drie meter sneeuw waardoor veel dieren stierven. Ook verloor men schapen door verwilderde honden en veedieven sinds de wegaanleg in 1978. De nazaten van Thomas stopten met het boerenwerk en schakelden over op toerisme. 

De estancia is heel groot en omvat een flink stuk van het Beaglekanaal en  verschillende eilandjes en baaien.

 

Dat er zoveel omgevallen bomen liggen in de bossen, snappen we nu ook. Ze zijn heel hoog maar wortelen ondiep (ongeveer 40 cm). De harde wind blaast ze dus makkelijk omver.

G sluit de tour in stijl af met koffie en gebak in het Casa de Té (theehuis).

Dan kijken we nog even rond in het mooi ingerichte museum over de zeedieren uit de omgeving, ingericht door een zoologisch familielid.

 

Vanaf de estancia toeren we aan de andere kant van de baai verder tot we naar Puerto Williams (Chili) aan de overkant van het Beaglekanaal hebben gezwaaid en geTOY-luncht.

Terug naar de RN3. Daar zetten we er de vaart in. Tolhuin voorbij en een YPF-stop bij Rio Grande. In korte tijd loopt de temperatuur van laag tien op naar 28 graden. Bizar!

 

Zeven uur. De grensovergang. Argentinië uit. Twee beambten buigen zich langdurig over mijn paspoort. Onduidelijk waarom. Dan toch de stempels en klaar.

Over een brede gravelweg rijden we naar de Chileense post. Rechts strekt zich een grote kale vlakte uit en links zijn heuvels die op dijken lijken. Deze keer komen we zonder een snippertje afval aan bij grenspost.

 

Chili

 

Alle verse waar is ver weg gestopt. En maar goed ook. De auto wordt gecheckt door een erg strenge beambte met lampje. Kijkt bijvoorbeeld twee keer onder de bestuurdersstoel. Om half acht is het klaar. 

 

Vak na de grens slaan we af van de hoofdroute op de Y-79. Op de vlakte grazen kuddes guanaco's. Voor een nachtplek gaan we een kleinere weg op. Bij de afslag naar een boerderij is ruimte voor ons. We eten lekkere kliekkippensoep en genieten van een schitterende zonsondergang.

Het waait onbedaarlijk. Terug in Patagonië.

 

 

Zondag 4 februari 2018 (299 km) - Regen, Kou en een Tuin in Punta Arenas

 

Tegen half elf rijden we terug naar onze route. Vlotte brede gravelweg door landschap dat heuvelachtiger is geworden. Campamento Cullen blijkt een nederzetting voor gasmannen. In een klein meertje wordt gas afgefakkeld.

Ook opvallend. Op redelijke (fiets-) afstand zijn refugio's. Een klein huisje in de berm met een stapelbed en een barbecue, wc-hokje en picknicktafel. Gemeentelijke voorziening. De sleutel moet je halen bij de dichtstbij zijnde boerderij.

 

 

Ook op regelmatige afstanden zijn er afvalkliko's onder een afdak en verlicht d.m.v. zonnepanelen.

 

Op de verharde hoofdroute snellen we naar de veerboot bij Punta Espora. We sluiten aan in de rij auto's achter een Franse Chausson camper. Het gezin, Miguel&Marion en dochters Emily (6) en Margot (4), reist een jaar rond in Zuid-Amerika. Aan boord kijken we gezamenlijk uit naar dolfijnen, die we warempel nog zien ook.

 

Het is inmiddels steenkoud. De wind nadert stormkracht en het regent. De zon breekt even door als we van boord rijden. Op naar Punta Arenas (P.A.) aan de andere kant van de Magelhaenstraat.

 

Midden in het centrum van P.A. parkeren we TOY. Zondag is het én sluitingsdag. Niet alleen de winkels, maar ook restaurants zijn gesloten. We vinden een tentje (Lomitos) voor warmte, een tosti en internet.

Terug bij TOY ontmoeten we een Nederlands stel met hun dochter die in Santiago de Chile woont. Op hun advies gaan we naar de Thai (Buda Express). Prima eten en keiharde muziek.

 

Bivakzoektocht. We rijden het stadje uit en daar is de Franse Chausson. Eerst verkennen we een plek die zij in gedachten hebben. Niet geschikt zo pal aan de drukke doorgaande weg. Dus rijden wij voor naar onze ideetjes. Zuidelijk. Als altijd is er ergens een zijweggetje.

Als we bezig zijn onszelf te installeren op geëgaliseerde bouwpercelen, stopt er een auto. Een echtpaar vindt het maar niks dat we daar overnachten. Mee naar hun huis moeten we voor een mooie en veilige plek in hun tuin. 

En zo staan we tussen oude bomen op een heuvel met de oceaan aan de ene en het heuvelachtige achterland aan de andere kant. Prachtig.

 

Het is tien uur en tien graden. We trekken ons terug in de mobiele huisjes. Lekker slapen op deze "veilige" plek. Honden nemen hun bewakingsfunctie serieus en blaffen er lustig op los.

 

Maandag 5 februari 2018 (286 km) - Franse Koffie in P.A., een Leraar Duits in P.N.

 

Jaime (onze gastheer) start om half acht zijn graaflaadmachine. Hij verdwijnt en ons bivak komt tot leven. In de camper drinken we een Frans bakkie. Warme luxe aan een echte tafel op een goeie bank.

De voorwiel aangedreven Fiat komt na drie pogingen eindelijk de helling op. Want daar is de waterslang. Ook wij tappen water. Afscheid. Voor niet al te lang zal blijken. Midden in de stad zien we elkaar alweer.

 

We beleven een interessante tournee langs alle boekwinkels. Hulpvaardig verwijst men ons steeds weer door naar een volgende. Tot we bij de eerste winkel terug zijn. Leuk rondje gewandeld, dat wel, maar niet gevonden wat we zochten.

 

Toiletteren in het grootste en duurst uitziende hotel en dan weer op pad. We fotograferen de mooie gevelschilderingen van oude pandjes aan de boulevard. Hier verbeelden ze het voorbije leven aan de haven. Op andere plekken zagen we hele lange muren waarop de geschiedenis van de oorspronkelijke bevolking wordt verteld. Als een ode.

 

 

De 9, een tweebaans betonweg, trekt 260 kilometer naar Puerto Natales (P.N.), voor ons een tussenstation op weg naar Parque Nacional Torres del Paine.

We rijden een onverhard ommetje. Broodjeslunch met uitzicht. Genieten is het van de weg die door golvend landschap en langs een zeestraat voert. In de verte beginnen de puntige witte bergen zichtbaar te worden. Het is zonnig en het waait hard.

Bij Rio Verde, een kleine nederzetting van houten huisjes, is een pont naar de overkant voor drie boerderijen. Alles ademt hier een sfeer van verlatenheid. Vissers kunnen hun hart ophalen. Hier zijn ook weer de kleine refugio's. En éénpersoons bushokjes in de buurt van elke boerderij.

 

Op de 9 verhogen we het tempo weer. Om zes uur zijn we in Puerto Natales. Tanken, boodschappen en noordwestelijk het stadje uit.

 

Half acht. Aan een doodlopend wielspoor vinden we ons bivak op een grasveld. Mooi uitzicht op heuvels, bergen en het blauwe meer. Midden in onze huiselijke bezigheden meldt zich de eigenaar van ons bivakveldje. We dachten nog, we staan net voor het bordje Privado. Maar een eerder bord hebben we over het hoofd gezien. De man is leraar Duits en dus kunnen we riant uitwisselen. We krijgen zijn permiso.

 

 

Mooie avond. De wind is erbij gaan liggen en het is niet koud. Sinds lange tijd kijken we bij het tandenpoetsen op naar een stralende sterrenhemel.

 

Dinsdag 6 februari  2018 (188 km) - Parque Nacional Torres del Paine

 

Vanmorgen zijn het koeien, toe aan verlossing, en een haan die ons wekken. Het mag, het is acht uur.

 

De Cueva del Milodón is hier niet ver vandaan. De grot van 200 meter lang werd eind 19e eeuw ontdekt door een Duitse ontdekkingsreiziger. Hij vond er een stuk huid van een onbekend dier. Later onderzoek wees uit dat het van een Mylodon was, een dier dat meer dan 10.000 jaar geleden is uitgestorven.

We wandelen rond in de grot en bewonderen de replica van het wonderlijke dier. Het uitzicht over het Patagonische landschap mag er ook weer zijn.

 

Ook wordt nu helemaal duidelijk dat we over deze weg niet het Parque Nacional Torres del Paine in kunnen. Er wordt aan de weg gewerkt, maar vooral omdat verderop de weg onder water staat. Dat betekent een flinke omweg (ruim 100 km) via Cerro Castillo.

 

Die omweg brengt ons ook terug naar Puerto Natales. Het is geen parkweer. Miezerig en zwaar bewolkt. Dus verversen we meteen maar motorolie en eten we heerlijke pizza en salade aan lange tafels in een gezellige Pizzeria. Glaasje wijn erbij...

 

Het begint op te klaren. We gaan op weg. De betonweg slingert in noordoostelijke richting. We zien steeds meer blauw en glimpen zon. Goed teken.

Dichter bij het park kijken we uit over helblauwe meren en torenen in de verte de Torres op met erboven bewolkte luchten. Op sommige plekken heeft de harde wind helemaal vrij spel. De iPad wordt je bijna uit je handen gerukt.

Op weg naar de ingang is ook hier een weg afgesloten. Maar het ommetje mag er zijn. Vlak voor de hoofdingang zoeken we de waterval Salto Paine op. Mooi in het late-middag-licht en met de scherpgerande bergen op de achtergrond.

 

 

Bij de hoofdingang (zes uur) worden we gebrieft. Er is veel wateroverlast. Een paar plekken kunnen we om die reden niet bezoeken. Gelukkig is de Camping Pehoe wel bereikbaar. Prachtige rit door een imposant landschap van groene dalen, gletsjerrivieren en -meren, besneeuwde bergpieken en heftige wolkenluchten. En de wind, tjonge, stormachtig zo nu en dan.

 

Om half acht zijn we bij de camping. Jean-Yves&Francoise zijn niet bij hun auto. Uitstekend, want vooral zijn we toe aan een warme douche. Heerlijk heet is het water.

 

Met het Franse stel hebben we een heerlijke avond. Ze zijn een jaar of vijftien jonger, maar voor de rest zijn er parallellen te over. Iedere campingplek heeft een abri zodat je beschermd bent tegen de wind. Daar houden we het gevieren lang vol. Tegen twaalven kruipen zij in hun daktentje op de Toyota 80 en wij in ons comfortabele TOY-bed.

De wind is na een paar uur stilte weer helemaal terug. Maar de hemel is schoongeveegd zodat de sterren kunnen schitteren.

 

Woensdag 7 februari 2018 - Daggie Niks

 

Jean-Yves wil van alles weten over Toyota's. Het resulteert in een college met practicum. Twee tevreden mannen. Afscheid.

Aanvankelijk is er nog blauwe lucht te zien. Het betrekt steeds meer tot het zwaar bewolkt en regenachtig is.

 

Veel bussen komen aan. Ze braken hun klanten uit, die met lunchpakket buiten of in het restaurant van het uitzicht op het Pehoe-meer genieten. 

Dat uitzicht! Een lichtblauw gletsjermeer tegen het decor van donkere  grillig gevormde bergpieken. Prachtig. Vandaag heb je een beetje geluk nodig om ze te zien.

 

 

Op onze kampeerplek hebben we geen last van al deze drukte. Daar is  rust, ruimte en hebben we een grote abri tot onze beschikking. Beetje wandelen, werken, wasje en van het restaurant gebruik maken. Mooie niksdag.

Twee Duitse campers. De ene heeft een lekke band en geen voorzieningen op dit punt. G pompt op en schuimt. Het lek is niet te vinden.

 

Het wordt steeds kouder en dus is het nu een mooie gelegenheid voor het uittesten van het nieuwe gaskacheltje. Tevreden zijn we, hij doet het super.

 

Donderdag 8 februari 2018 (55 km) - Geluk? Toeval? Antarctica?

 

De hele nacht heeft het geregend. En dat zet door. 'n Groot grijs wolkendek voorspelt niet veel goeds voor de rest van de dag. De Duitse band is nog steeds lek. Die rijdt naar Puerto Natales voor een reparatie.

 

Wij gaan op weg naar het bezoekerscentrum een kilometer of tien zuidelijk. Daar horen we dat de korte route naar P. Natales weer open is. G racet terug naar de camping om de Duitse camper voor de lange omweg te behoeden. Tien minuten te laat.

 

We verdiepen ons in de informatie over het N.P. en gaan dan naar de zuidelijke grens van het park. G wil zelf graag zien waarom de weg helemaal was afgesloten. Een laag deel stond onder water. Passeren zou te gevaarlijk zijn. Daar heeft G zo zijn eigen gedachten over...

 

Op naar Lago Grey. Daar is een beklimming te doen met uitzicht over twee gletsjers. Maar ja dat weer! Teveel risico op glibberpartijen en enkel grijs uitzicht.

We zijn er rond lunchtijd en er is een resto. Dussuh... Goeie lunch.

Geluk! Een week lang waren er geen bootexcursies op het Lago Grey naar de gletsjer. Te veel water. Van de regen, van de smeltende sneeuw en van gletsjerwater. Vanmiddag varen ze voor het eerst. Bofkonten zijn we. Want dit is wel een heel goed alternatief voor de wandeling.

Het vertrek loopt anderhalf uur uit. Normaal wandel je via het strand naar de boot. Maar door het hoge water is dat niet mogelijk.

De passagiers worden met zodiacs naar de catamaran gebracht en dat kost veel meer tijd.

 

 

De tocht. Geweldig! Ieder moment verandert het weer. Het waait hard, of regent en dan weer dringt de zon even door de zware bewolking heen. En het is koud, ijzig koud.

 

De gletsjer. Langzaam naderen we tot vlakbij de drie tongen. Indrukwekkend is het beeld van de pieken en spelonken in de blauwe ijsmassa. Schitterend, het ontroert ons. De heftige kou en harde wind dichterbij de gletsjer geeft ons een ultiem Antarcticagevoel.

Er drijven afgebroken ijsschotsen in het meer en een enorm ijskasteel, waar we heel dichtbij omheen varen.

 

 

Net zo blauw als dat ijs zijn wij van de kou ondertussen. Maar wat een onvergetelijke ervaring is dit!

 

Spontaan is er een klein feestgezelschap gevormd. Teresa, van geboorte Chileense, sinds haar zeventiende wonend in de V.S. En een jong Duits stel. De Pisco Sour verhoogt de stemming. We delen de belevenis en nog veel meer.

 

Om acht uur zijn we terug aan de wal. Koud en opgetogen. Onze reisgenoten vertrekken. G helpt twee Japanse dames uit N.Y. een band te wisselen en dan eten we heerlijk in het restaurant, Na een borreltje, trekken we ons terug in ons TOYotel op de P. Nagenietend dromen we de dag na...

 

Vrijdag 9 februari 2018 (226 km) - Laatste Torresgenoegens en Argentinië in

 

Laat wakker. De nacht wordt gestoord door een aggregaat en in de vroegte door busmannen die hun motor eindeloos stationair laten draaien. Na een uur is G het helemaal zat en stapt uit bed, en krijgt die sleutel omgedraaid.

 

Elf uur is het als wij TOY starten. Het weer is beter dan gisteren. Heerlijk toeren door de imposante natuur van Torres del Paine. We wandelen naar de Salto Grande (waterval) tezamen met hordes toeristen.

 

 

Ontmoeten een NL-stel op honeymoon, waarschuwen een Engels koppel die met open daktent rijden en zien flamingo's op afstand. Onderhoudende ochtend.

 

De weg naar Cerro Torres is nu wel open. Het smalle bruggetje (NaMa!) staat op instorten. Ernaast is een meer robuuste Baileybrug gebouwd. Zelfs forse bussen denderen er overheen. In het campinggebied bij de vroegere estancia is het groots aangepakt. Er is een modern gebouw (Cerro Paine) met versnaperingen voor hoge prijzen en betaald internet.

We rijden nog een noordelijk rondje voor we echt naar Cerro Castillo en de nabije grensovergang rijden.

Daar is het snel gepiept. En ook bij de Argentijnen zijn we in no time klaar.

Ik zie nu pas dat ik geen stempel Uruguay uit en Argentinië in heb gekregen... Om half zes rijden we gelegaliseerd Argentinië weer in.

 

Argentinië

 

Terug op de pampa's van Argentijns Patagonië. Gravel en een stuk asfalt voor we afslaan op de voormalige 40, nu de RP7, bij Tapi Aike. Het land is heuvelachtig en bekleed met verschoten polletjes gras. Op een stuk of wat schapen na is er niets. De weg is van een martelende stenigheid. We hobbelen ons een rotje.

 

Bij een verlaten politiepost vinden we eindelijk dat onontbeerlijke kleine paadje het land in. En daar staan we dan in de wind bij flink gedaalde temperatuur.

Tegen de tijd dat we naar bed gaan is het nog maar een paar graden. Gelukkig is de wind in hevigheid afgenomen en ligt er een deken van wolken over onze afgelegen wereld. Maar er blijft genoeg reden over om voor het eerst, en nu écht, het kacheltje aan te steken. Een klein half uurtje maar, dan is het warm genoeg. Rust, warmte en stilte. Slaap inhalen!

 

Zaterdag 10 februari 2018 (110 km) - Kacheltje aan en El Calafate in

 

Vier graden. Yes! Kacheltje een kwartiertje aan. Luxe warme start van de dag. 360 graden ruimte en leegte om ons heen.

 

De weg hobbelt inmiddels niet meer zo erg. Op het asfalt schiet het nog meer op. Boven op een pas van 750 meter kijken we uit over de enorme vlakte met aan de horizon de Andes met witte ijskap.

 

El Calafate. Een plaats dat zijn bestaan dankt aan de gletsjers. Van hier vertrekken georganiseerde trips naar de gletsjertongen. De beroemdste, de op een na grootste, is de Perito Moreno.

 

Op camping Ovejero settelen we ons. In de hoofdstraat om de hoek barst het van souvenir- en outdoorwinkeltjes, reisbureaus en restaurants. We lunchen bij Casimiro, bekijken het lieve kerkje met de glaswand achter het hoofdaltaar, genieten van een slagwerkensemble, en informeren ons bij het centrum van het P.N Los Glaciares.

 

Zo en dan is daar eindelijk die douche. We moeten deze keer dealen met kokend heet water. Hemels lamsvlees (Asador Casimiro Bigue) met salade als avondeten.

 

Zondag, 11 februari 2018 - TOY-hobbyen en Cordero op Herhaling

 

Nachtelijke geluidsstoringen. Vlakbij staat een camper die zoveel stroom nodig heeft dat ie niet genoeg krijgt van de camping. Dus gaat het aggregaat met grote regelmaat aan. Irritant geluid en stinkende uitlaat.

 

We bellen uitgebreid met het thuisfront, hobby-TOY-klussen (middendifflock losgekoppeld van lage gearing), schrijven, rommelen. 't Is fris, een graad of veertien. In de namiddag wint de zon het van de wolken. Eind van de middag duiken Eva&Niels (NL-stel met Chileens busje) weer op. Toch maar niet in een keer door gereden naar de Torres del Paine (ongeveer 400 km). G hoort bij hun auto een klakgeluid. Een losse wielbout, constateert hij.

 

 

Wij gaan op een zeer geslaagde herhaling bij Casimiro Bigue. De Cordero Patagonica (a la cruz) is weer om je vingers bij af te likken. En dan doen we dan ook.

 

Maandag, 12 februari 2018 (139 km) - 12e JOEY's 12e en Perito Moreno

 

Feestelijke dag. G haalt verse broodjes om te beginnen. Gezellig ontbijten met onze NL-buurtjes. Buiten sinds lange tijd. Na de boodschappen bij de errug drukke Anonima kunnen we toch nog bellen met de jarige. Joey is net uit school en vindt zijn 12e verjaardag "overweldigend". En Rosalie zegt "dag"en zwaait, meldt haar grote jarige broer.

 

Mooie route naar het Parque Nacional Los Glaciares. Om een uur of twee zijn we bij de oostelijke parkeerplaats. Tjonge, het is te merken dat dit een van de toeristische hoogtepunten van Argentinië is. Wat een drukte. Gelukkig verspreidt het volk zich over de wandelroutes langs de helling met diverse uitkijkpunten. Wij dus ook, na een broodje hamburguesa.

 

Een schitterende ervaring. Op de hogere uitkijkpunten kijk je over die enorme ijsrivier uit tegen het decor van donkere bergen. Daarboven weet je een enorme ijskap, waar deze gletsjer vanaf geduwd wordt. Er zijn in dit gebied veel meer ijsrivieren. Maar deze, de Perito Moreno, is de beroemdste. Je kunt er met je neus bovenop staan, bij wijze van spreken. En je bent er zeker van, dat je ijs ziet afbreken.

Voor de helling waar we vanaf kijken is een smalle zeestraat die in het midden door de gletsjer is afgesloten. Soms schijnt dat met een enorme klap open te breken. Dat moet wel 'n heel spectaculair zijn.

 

Voor ons is een muur van wit-lichtblauw ijs met grillige pieken en spelonken. Er steken kokervormige pieken naar boven met een open monding. Iemand vergelijkt het met de "Schreeuw" (1893) van Edvard Munch. Mooi beeld.

 

Een paar Perito Moreno-weetjes: Het ijs verschuift dagelijks in het midden twee meter en aan de randen 40 centimeter. De gemiddelde hoogte van rotsbodem tot aan bovenkant gletsjer is 70 meter. De afstand van de bergketen waar de gletsjer begint tot aan het ijsfront varieert van 25 tot 40 kilometer. Er zit 100 jaar tussen het vallen van de sneeuw en het moment dat het als ijs het einde van de gletsjer bereikt en in het gletsjermeer terecht komt. De blauwe gloed in het ijs is het beste zichtbaar met bewolkt weer.

 

Uren brengen we er door. Natuurlijk wachten ook wij op het losbarsten van ijs. Nog voor je iets gezien hebt, hoor je het knallen. Het ontladen van spanning in die ijsmassa. Dan is er het donderen van afbrekend ijs en de splash als het in het water van het Argentina-meer valt. Gevolgd door een soort van sissen als het verpulverd ijs zich verspreidt. (zie video boven.)

 

 

Het weer is even grillig als het ijs. Flarden lage verwaaide wolken, regen, blauw, zon, wind, windstilte... Alles passeert in de tijd dat we daar doorbrengen. Een prachtig lichtspel, de kleuren van de gletsjer veranderen steeds weer mee.

 

Traag zoeken we onze weg de helling op. Steeds weer terugkijkend en opschrikkend als het weer knalt en dondert bij de gletsjer. Afscheid van een bijzonder natuurverschijnsel.

 

We rijden het park uit. Aan de andere kant van het meer is een N.P.-camping, die veelbelovende reviews krijgt op iOverlander (een app die je offline kunt gebruiken). De rit erheen over een stofpad door gelige heuvels tegen donkere bergen met het blauwe blauw van het meer is prachtig.

 

Naast de feestelijke dag vanwege Joey, rijden we vandaag ook de 10.000e kilometer van deze reis. Nu we toch met cijfers bezig zijn, we gaan de 48e TOY-nacht in.

 

De camping. Vriendelijke gastheer, ongelofelijk grote plekken (20x20 meter) met eigen voorzieningen (vuilnisbak, barbecueplaats, picknicktafel. Wij kiezen voor plek 33 want die kijkt uit over het Lago Roca (ook de naam van de camping). Genieten, ook al omdat we nog een zalig zonne-uur beleven.

 

G verheugt zich op morgenochtend. Dan kan hij op de zachte grasmat een uitgebreide onder-de-TOY-inspectie doen. Het is niet koud en windstil. Dat belooft een heerlijke nacht na een heerlijke dag.

 

Dinsdag 13 februari 2018 - Dag Lago Roca

 

Prachtig weer is het. We blijven vandaag. Zonde om dit paradijsje te snel te verlaten.

G geniet onder TOY van de prachtige Toyota-techniek. Eén boutje aangedraaid, alles is oké. Heerlijke hete douche, handwasje en genieten van besneeuwde toppen en het witte ijsveld, het meertje, bloeiend gras en bomen. Er scharrelen hier veel Carancho's rond. Een wonderlijke vogel, een vliegende grote kip met een roofvogelkop 

 

Dan gaat het regenen. G verdwijnt met laptop naar de warme campingkeuken en ik doezel op bed, na een korte nacht. In het kantine-achtige restaurantje eten we een simpele pasta en chocolademousse toe.

 

Woensdag 14 februari 2018 (258 km) - El Chaltén en de Berg Fitz Roy

 

Een relaxed zonnig buitenontbijt tot 11 uur. Prachtige rit over de RP15 naar El Calafate. Geld gepind, boodschappen, lunch en door naar El Chaltén. Mooie rit door de pampa's met heuvels, tafelbergen, snelstromende rivieren en melkblauwe gletsjermeren. Aan de horizon zijn de grillig gevormde granietbergen met het wit van sneeuw en ijs. Mount Fitz Roy steekt er fier boven uit.

 

 

Eind van de middag zijn we in El Chaltén, een dorp aan de voet van Mount Fitz Roy, een 3.405 meter hoge granieten berg. Dit bergdorp is het domein van mountainbikers, steile-wand-klimmers, wandelaars en populair voor gletsjer-trekking en paardrijden.

Geïnstalleerd op het gras van camping El Relincho. We kijken uit op een dal met rivier en een hoog oprijzende rotswand, waar klimmers klimmen. Op de camping zijn veel tentjes van alle soorten bergsporters. 's Avonds is de campingkeuken vol van hen en hun etensgeurtjes.

 

Donderdag 15 februari 2018 (73 km) - Wind en Water

 

De wind heeft zich de afgelopen nacht redelijk gedragen. Maar dat is voorbij als de dag goed en wel begint. Het giet en het is stormachtig met heftige windstoten, die het rivierwater laten opstuiven.

 

 

Dak dicht en binnen-ontbijt met vers brood en gebakken ei. Weer geen wandelweer :-(. Dus toeren we. De grinderige RP23 slingert naar het Lago del Desierto veertig kilometer verder de bergen in. Het is een prachtige en hele natte rit. De Rio Fitz Roy is op een paar plekken buiten haar oevers getreden. Weg en rivier gaan vloeiend in elkaar over. Kleine bruggetjes over snelstromende beken. Het water komt van de gletsjer (El Desierto) en van de regen natuurlijk. Overlandtrucks, ligfietsers, mountainbikers, wandelaars en auto's, iedereen zoekt een iets minder steil pad in deze onstuimigheid.

We genieten van de fraaie uitzichten. Steile beboste hellingen, waar de Huemule (een heel klein hertachtig dier) zou huizen. We speuren, maar zien hem niet.

Bij het Lago del Desierto ligt de veerboot ook stil vanwege het slechte weer. TOY-lunch en teruggetoerd. Geïnstalleerd op de camping. Heerlijke hete douche en laptoppen. Goed bezig wij. Heerlijke steak in een resto om de hoek.

 

Vrijdag 16 februari 2018 (268 km) - Van Italianen, Amerikanen en Vlees

 

De nacht zijn we goed doorgekomen. Een paar heftige windstoten konden ons niet echt deren. Zonnig begin van deze nieuwe dag.

Heerlijke rit op de RP23 met rugzaklifters en fietsers. Gelukkig zijn er uitkijkpunten. Deze keer kunnen we Mount Fitz Roy en omringende kegelbergen met sneeuw, blauwe lucht en zon beter zien.

 

Noordwaarts op de RN40, die deel uitmaakt van de PanAmericana, de grote route die loopt van Ushuaia tot in Alaska. Een deel zoeven we over strak asfalt met gaten en de rest toeren we over heerlijk gravel.

Zo past de weg het best in dit Patagonische landschap van gelige heuvels en tafelbergen. Op een paar paniekerig wegvluchtende nandoe's (struis) en guanaco's na is het landschap stil en leeg. Op de weg zijn enkele motorrijders en nu en dan een auto.

We kijken uit over het cyaankleurige blauw van het Cardiel meer.

 

Tegen onze gewoonten in hebben we vandaag een nachtverblijf gepland. Dankzij Harla en NaMa die hier enthousiast over berichtten. Estancia la Angostura. De boerenhoeve ligt aan een zijpad van de RP29. Om vier uur zijn we er. Maria (de boerin) verwelkomt ons hartelijk. Het is zonnig en we kunnen heerlijk relaxen op onze stoelen. Voor het eerst sinds lange tijd lekker buiten. Drie Amerikaanse stellen op de motor en hun begeleider rusten ook uit en er komt nog een groep Italianen, ook op de motor.

Om acht uur zitten we met 19 man aan een lange tafel. We hebben dan al uitgebreider kennis gemaakt met Jeff&Allisson (Chicago/VS) en de twee bevriende stellen (Esther&David en Lynda&Dick).

Wij zitten aan één lange tafel, midden tussen de twee groepen, zeg maar de Berlusconi's en de Trumps.

 

 

Het wordt een uiterst gezellige maaltijd met fantastisch vlees (asado lam), heerlijke salades en drie hele lekkere desserts. De stemming is geweldig en wel zodanig dat de estancia-baas, Antonio, zijn gitaar pakt en liederen vol verlangens ten gehore brengt. De nodige flessen gaan leeg. Top-avond!

 

Zaterdag 17 februari 2018 - La Angostura Rust

 

Met het zelfde gezelschap ontbijten we. Informatie en adressen uitgewisseld, afscheid. We zwaaien de vertrekkende motorrijders uit.

 

Aan het werk in de eetruimte. Eigen lunch en wennen aan de hoogoplopende temperaturen. De wind blijft gewoon de wind.

 

 

We zien hoe een kudde schapen bij elkaar wordt gedreven. Een tanig manneke met de Patagonische grote alpino stuurt de honden aan die de schapen effectief bij elkaar drijven en houden. Binnen de hekken wachten ze gelaten als schapen hun lot af. Morgen komt de veewagen voor de volwassen dieren die verkocht zijn.

G rust uit in de hangmat en ik ruim in TOY. Maria komt ons mobiele huisje bekijken en probeert de stoelen uit. Ze vertelt over het leven hier.

 

Het toeristenseizoen op de boerderij loopt van oktober tot eind maart. Het bedrijf is 20.000 hectare groot. Ze houden schapen, koeien en paarden.

Bij huis hebben ze een groentenkas en -tuin (tomaten, kruiden, sla, ui, wortel, enz.), kippen en nog wat ander klein spul. Vlees hebben ze genoeg.

Voor de "alledaagse boodschappen", zoals Maria dat noemt, rijden ze (45 km via een short cut) naar Gobernador Gregores waar een supermarkt is.

Naar Buenos Aires gaat ze voor familiebezoek. Haar ouders hebben daar in de buurt een boerenbedrijf. Dan gaat ze met lijstjes op pad voor de aanschaf van grote dingen. Met regelmaat ook bezoeken Antonio en zij Mendoza voor de inkoop van wijnen.

 

Na het toeristenseizoen is het voor Maria&Antonio vakantietijd. In juni en juli trekken ze er op uit. Ze waren in Panama en Europa. Noord-Argentinië staat op het programma, ze waren daar nog niet eerder. Stralend vertelt ze dat ze dit jaar samen met een vriendin naar Botswana gaat. 

De boerderij is al een paar generaties in bezit van de familie van haar man. Ze voelt zich hier heerlijk. En wij ook.

 

Zondag 18 februari 2018 (202 km) - Ande(r)s Trekking in P.N. Perito Moreno

 

Na het geanimeerde eten gisteravond in de huiskamer met medegasten Alicia&Norberto (Buenos Aires) pakken we tijdens het ontbijt de draad gewoon weer op. Heel leuk om zoveel inside-informatie over Argentinië te horen.

Dan blijkt Norberto heel erg geïnteresseerd niet alleen in ons en onze reizen, maar vooral in de technische kant. Van zowel de Toyota-motor, de aanpassingen die we deden en de inbouw. En zo kan het gebeuren dat de  tijd heen gaat terwijl G en N onder de motorkap en onder TOY liggen.

 

Tegelijk met Maria rijden we weg. Ze brengt een stagiaire via Gobernador Gregores naar de oostkust (een paar honderd kilometer). Wij gaan door naar de RN40.

 

Het is prachtig weer. Zonnig, helblauwe lucht met wat witte wolkjes. Genieten op de gravelweg. Dan zoeven op het asfalt van de 40. En nog meer genieten op de onverharde RP37 van het soort waarop je losjes met 'n vaartje van 90 km/u richting Andes stuift. Heerlijk rijden op weg naar het Parque Nacional Perito Moreno.

 

Daar is ie weer "Perito Moreno". Meneer Francisco "Perito" Moreno (1852) was een ontdekkingsreiziger in Atagonië. Perito is toegevoegd en betekent expert. Hij heeft veel betekend voor het natuurbehoud en het ontwikkelen van de grote natuurparken.

 

In het park krijgen we een uitgebreide voorlichting in vlot-Spaans. We kunnen het evengoed volgen. Gratis entree en een brochure met plattegrond en de verschillende wandelingen. 

We rijden naar het schiereiland Belgrano voor een rondwandeling van drie á vier uur. Erheen rijden is al heerlijk. Een prachtig pad, schitterende luchten, uitzichten op blauwe meren en besneeuwde toppen en rondom een tapijt van gelige pollen.

 

 

Op de P doen we een late en vlotte lunch. Het is al drie uur geweest als we over de smalle verbinding naar het eilandje lopen. We wandelen door verschillende mini-landschapjes van heide, moeras en bossen. Het pad slingert en gaat op en neer. Er is zachte bosgrond onder de wandelschoenen, maar ook stapstenen zijn er te nemen of is er harde leembodem. Genieten ook van de uitzichten. Het blauw van het meer is zo extreem cyaankleurig, dat je zou geloven dat er kleurstof in gedaan is. 

En we zijn er alleen. Het massatoerisme is hier nog niet doorgedrongen. Geweldig! Om kwart over zes zijn we terug bij TOY.

 

We rijden tevreden terug naar de weg noordwaarts. Een groep nandoe's weet zich even geen raad en blijft op het pad rennen.

 

 

Nieuwsgierig als we zijn, slaan we af om Estancia Oriental te bekijken. Als we de boer ontmoeten. begrijpen we de scepsis van Maria.

Verder door de Rinconvallei naar een P.N. kampeerplek. Een rit die ook weergaloos is. Over een gele vlakte langs bergen van prachtige kleuren in de dalende zon.

 

De Huemule zagen we niet helaas, maar nu hebben we een gordeldier in het vizier. Schitterend. Al bij binnenkomst werden we verwelkom geheten door een condorpaartje.

 

Afijn, we eten heel laat, omdat alle verse spullen opgegeten, en dus bereid,  moeten worden. We staan immers voor de deur naar Chili. Het aggregaat gaat uit en twee Duitse jongedames hebben hun tentje in de luwte van een muurtje opgebouwd. Ons zeil klappert, hopelijk houdt de wind zich vannacht gedeisd zoals meestal. We zullen het merken.

 

 

Maandag 19 februari 2018 (309 km) - Poeh!

 

De wind heeft zich netjes gedragen. De Duitse vrouwen hebben de kou goed doorstaan. Ze gaan een trekking van een paar dagen doen.

Wij vertrekken. Om te beginnen naar waar de weg (RP37) doodloopt. Daar kijken we met een kopje koffie uit op de magnifieke bergen, het blauwe  meer en een delta van de Rio Lactéo.

Toeren naar de uitgang. Weer worden we geraakt door de puurheid, het authentieke en de rust van dit park!

 

Ook op de route (90 km) terug naar de doorgaande RN40 is het weer genieten. Berm-kliek-lunch. Er is vandaag meer bewolking, maar er is ook blauw en zon. De acht graden waarmee we de dag begonnen beginnen op te lopen. Tegen de tijd dat we over het asfalt van de RN40 stuiven, is het alweer rond de 20 graden.

 

In Bajo Caracoles blijkt de diesel op. Je moet een paar honderd kilometer rijden om te kunnen tanken. Gelukkig hebben we genoeg om Cochrane (Chili) te bereiken. Zelfs met de omweg die we in gedachten hebben.

We drinken er iets en eten een broodje, want eindelijk kunnen we weer even het internet op. De ruimte waar we zitten is een volgepakte combinatie van winkel, snackbar, hotelreceptie en café. Bij de pomp staat een rij auto's, want er wordt juist weer benzine aangevoerd.

 

Op de RP39 rjden we in westelijke richting naar het 65 kilometer verderop gelegen gehucht Los Posados en het Lago Cochrane-Pueyrredón (Lago C.P.). Heerlijke vlotte gravelweg door het mooie heuvelachtige Patagonië. De altijd aanwezige Patagonische wind waait gezellig met ons mee. Korte stop in Los Posadas waar toch diesel blijkt te zijn. We tanken en gaan verder ten zuiden van het meer.

Onbedoeld belanden we op een klein weggetje dat omhoog klimt in een serie schitterende haarspelden. Omkeren is geen optie en we hebben geen idee waar het heen gaat. Geen enkele kaart geeft hierover uitsluitsel. Maar er is een bandenspoor. Van de boer, beslissen we.

Hoe hoger de weg stijgt des te slechter wordt het. Poeh zeg, waar komen we terecht, begin ik me af te vragen. G niet, die krijgt er alleen maar meer lol in. Keren kan altijd en overal, is zijn stelling.

En dan is er dat punt waar de berg ineens van zandlemerige materiaal is. Uitgespoeld en heel zacht en dus... oeps daar staat TOY scheef vast.

 

 

Voor je gaat graven en met zandplaten gaat slepen, eerst gewoon ff proberen. Poeh! Met de sperren erin lukt het, TOY staat weer los en recht.

We sluiten een deal. Doorgaan tot we weer zoiets tegen komen, dan keren we om. En dat punt bereiken we net voor de top (860 m). G gaat lopend poolshoogte nemen. Het pad loopt nog maar een klein stukje door tot een hek. Van de boer dus.

 

Afstand rechte lijn van startpunt naar eindpunt: 3 kilometer, 11 gereden kilometers, hoogteverschil 675 meter, tijd half uur.

 

We vinden een mooie bivakplek op een grassig weitje aan de voet van de berg. De wind houdt het voor gezien. En wij ook na een snelle pasta.

 

Dinsdag 20 februari 2018 (89 km) - Op (het juiste) Pad en Prachtig Paso Roballos

 

Na een totaal windstille nacht is het geweldig ontwaken op ons weitje. We ontbijten alles weg, wat van de Chilenen niet de grens over mag. Dan op pad! En jawel, we vinden het spoor over de spoelvlakte van het meer. Het is alsof we woestijnrijden en er zijn wat stroompjes te crossen. Superstart van de rit.

Ook de route ten noorden van het meer is schitterend. We kunnen onze haarspeldroute aan de overkant volgen tot de top waar we niet verder konden. We trekken door ruige bruinoranje rotspartijen en witte leemachtige bergen. Schitterende uitzichten over het meer. En de weg is helemaal naar ons hart. Stoffig en meegaand met het terrein.

 

Los Pasados weer door en verder op de RP39 die ons naar de Paso (Rodolfo) Raballos zal brengen. We hadden berichten gehoord en gelezen over deze schilderachtige route. En het klopt. We auto-wandelen door het schitterende landschap van veelkleurige bergen, zoutmeertjes en droogstaande lagunes. Heel langzaam golft en slingert de weg hoger, ons steeds nieuwe uitzichten biedend. Op die ene fietsende Chileen na zijn we alleen op de wereld tot aan de grenspost.

 

Onderweg stoppen we voor een lunch en G vindt nog iets te doen aan TOY. Ook vandaag zien we weer een gordeldier. Een kleintje deze, maar G sprint achter hem aan en videoot hem.

 

 

 

Hogerop zijn er groene valleien en mooie waterpartijen. Hazen schieten weg en guanaco's kijken verbaasd op. Vogels waden rond in ondiepe plassen. De meeste lagunes staan echter droog na een lange periode zonder regen. Normaal gesproken zijn hier veel meer vogels in soorten en maten te bewonderen.

 

Pas bij de Argentijnse grenspost, een groene oase in de stoffige bergen, is er weer een mens. Een hardwerkende en hele serieuze beambte. Voordat hij ons van dienst kan zijn, maakt hij af waarmee hij mee bezig is. Met een liniaal trekt hij lijntjes in het grote boek waarin alles over de passerende reiziger wordt genoteerd.