Route (3.420 km, 16 days): Viedma - El Cóndor - Puerto Pirámides (Pen.Valdés) - Puerto Madryn - Trelew - Camarones - Caba dos Bahias - Comodoro Rivadavia - Rada Tilly - Caleta Olivia - Pico Truncado - Bosques Petrificados - Puerto San Julián - Cd Luis Pedrabúena - Rio Gallegos - border Arg/Ch (Monte Aymond) - Porvenir - Camerón - border Ch/Arg (Paso Bellavista) - Rio Grande - Ushuaia
ARGENTINIË 2 SAMENGEVAT
Van Viedma, de Poort van Patagonië, naar Ushuaia in Vuurland, de zuidelijkste stad ter wereld. Door de Patagonische Woestijn trokken we. Onnodig te vertellen, dat we daarvan genoten. Steeds ook waren er uitstapjes naar de oceaan, waar we papegaaien, pinguïns, zeeleeuwen en zeeolifanten zagen. En niet te vergeten, uitkeken over prachtige kustlijnen. Deze keer bezochten we wel het Schiereiland Valdés. In de juiste tijd zouden we de grote zuidkaper en orka's hebben gezien. Nu niet.
Binnenlands hadden we een bijzondere ontmoeting met Suzanne en Mario. We waren hun gast en zagen wonderschone geërodeerde bergen en kloven. Ook het P.N. Bosques Petrificados was indrukwekkend.
We reden de Pan Americana, dat is de RN3, maar vooral weken we er van af voor die heerlijke onverharde stofweggetjes links en rechts. Dat leidde tot diverse hek-ervaringen...
De grensovergang naar Chili was een gedenkwaardige. Net als de afgelegen overgang terug naar Argentinië trouwens.
Dan zijn we aangeland in (Chileens en Argentijns) Vuurland (Tierra del Fuego), een heel ander landschap.
En aan het eind van de wereld maakten we kennis met Ushuaia, een magische naam en springplank naar Antarctica.
In het dagboek lees je de échte details en belevingen van dit alles. Veel leesplezier.
Maandag 15 januari 2018 (206 km) - Camino de la Costa en Patagonische Woestijn
Na drie hoteldagen zijn we toe aan beweging. Te beginnen met een flinke wandeling naar het Tello museum. Daar zouden we het een en ander kunnen leren over Patagonië. Twee zaaltjes zijn er open. Op een rijtje staan replica's van potterij uit de tijd van de nomadische stammen. De conservator wil ons van alles uit leggen. Maar ieder Engels woord blijft als een visgraat achter in zijn keel steken.
In la Anonima, inmiddels onze favoriete supermarkt, slaan we verse groenten en fruit in. En... yoghurt! Kleine prijzige potjes, maar ongezoet.
Over de RP1 rijden we dertig kilometer naar de monding van de Rio Negro, bij El Condór. Het badplaatsje door en het strand op. Hier is de grootste kolonie papegaaien van de wereld. Een hoge rotswand met veel holtes en de zee voor je neus is blijkbaar een ideale woonplaats. Op dit uur van de dag, zijn ze vooral in rust. Leuk om te zien.
Zuidelijker aan de kust (Punta Bermeja) kijken we vanaf een uitkijkpunt op zo'n 5.000 zeeleeuwen neer. Van de ranger hebben we een verrekijker te leen om de kolossen beter te zien. Wat een kabaal stijgt er op van het strand.
Het weggetje wordt kleiner en verliest het asfalt. De vlakte, hier begroeid met wat grassen en stekelige struikjes, wordt droger. We zijn in de Patagonische Woestijn.
De weg (Camino de la Costa) loopt pal langs de oceaan. Soms staat een auto op het strand. Pa vist en Ma kijkt vanaf haar stoeltje toe. En warempel er komen zandduinen op ons pad. Het kan niet anders of G "moet even een streepie trekken".
Om vijf uur maken we bivak op een kiezel-schelpenstrand. Het waait hard, het regent en bliksemflitsen verhogen de sfeer. TOY danst en het zeil klappert. Maar binnen is het knus. We bekijken foto's van Argentinië uit 2003.
De wind neemt af en het is droog inmiddels. De zee komt op, de zon gaat onder. Aan de horizon kleuren regengordijnen schitterend oranje. Wat een bijzondere nacht beleven we op dat (G: Shell-) strand!
Dinsdag 16 januari 2018 (387 km) - Oceaan en Toeristische Genoegens
Ontbijt gaat over in koffietijd. Nog eens koffie bij een Shellstation (San Antonio Oeste) aan de RN3. Mét internet. Geweldig om weer mail binnen te halen. In Viedma lukte dat almaar niet.
Na 200 vlakke asfaltkilometers slaan we af op RP60. Lekkere gravelweg die weer richting oceaan golft. Daar worden we op een mooi grindstrand verjaagd door gemene steekvliegen. Verderop is het beter lunchen.
Honderd gravelkilometers door woestijn. Licht golvend en begroeid met tanige struikjes. De weg stoft en de oceaan lonkt blauw.
Península Valdés, werelderfgoed sinds 1999. Het schiereiland van ruim 3.500 km2 is vlak, droog en er groeit weinig. Een van de zoutmeren zou met 35 meter beneden de zeespiegel het laagste punt van Zuid-Amerika zijn. Er leven guanaco´s (lama-achtige), gordeldieren, mara´s (groot uitgevallen konijn met korte oren) en nandoe's (loopvogel, struis).
Maar vooral is Valdés beroemd vanwege zijn zeedieren. De zeldzame zuidkaper (walvis) bewoont de wateren rond het schiereiland en het is het voortplantingsgebied voor zeeleeuwen, zeeolifanten, pinguïns en orka's.
In 2003 zijn we er niet heen gegaan. Herkansing. In het infocentrum krijgen we bevestigd wat we al dachten. Een bootsafari heeft geen zin. De reuzen van de oceaan, de Ballena Franca (de zuidkaper), die enorme goedaardige walvis is nu niet hier. En de orka? Nu er geen zeehondenbaby's te verschalken zijn, blijft ook die buiten beeld.
Een eindje voorbij het dorp Puerto Piramides is een uitkijkpunt. Het uitzicht over de blauwe baai is schitterend. Beneden schopt een kolonie zeeleeuwen een onbehoorlijke herrie. Vooral mannen bulderen bij hun pogingen om controle over hun harem te houden.
Op de weg terug is er een wanhopige dame. Het lukt haar niet haar voorwielaangedreven auto de stoffige helling op te rijden. G geeft instructies, maar ze is te zeer aangedaan. Een warme Argentijnse knuffel is zijn deel als G aanbiedt haar wagentje naar boven te rijden. Vanuit de berm levert hem dit ook nog eens een mooi applaus op van de voltallige familie.
Met zo'n daad op je conto is het goed rusten op een terrasje aan de kleine en mooie baai van het dorp. Het strand wordt druk bevolkt. Treurig genoeg zijn ook hier heel wat kinderen met fors overgewicht.
Heerlijk happy hour en genieten van visje en pasta. Om half negen rijden we, sneaken we eigenlijk, naar een bivakplek die we eerder uitgezocht hadden. Zomaar ergens in de duinen. De Gemeentelijke Camping konden we niet aan...
Een mooie dag eindigt op dit stukje wereld dat even van ons alleen is!
Woensdag 17 januari 2018 (330 km)) - Rondje Schiereiland Valdés
Om half acht zijn we er klaar voor. Met een thermoskan koffie aan boord trekken we langs onbereikbare zoutpannen. Tegen tienen zijn we bij Punta Caleta. De kustlijn is mooi en beneden ons liggen zeeleeuwen te luilakken.
Om half twaalf zijn we bij Punta Norte. Schitterend uitzicht. De dieren zijn veel dichterbij. En er is actie. De enorme zeeolifantenmannen proberen andere mannen te intimideren. Er wordt gezwommen en dames dingen naar de gunsten van hun heer.
We lunchen bij onder de enige grote boom die we op Valdés hebben gezien. Bij estancia (boerderij) Le Central aan een klein weggetje. Geen mens te zien. Maar wel honden die schapen een wei in jagen. Zalig uurtje.
Het park uit via een kleine route langs de kust. In Puerto Madryn sukkelen we over de boulevard. Strand, terrassen, alles wat een badplaats moet hebben is hier. Bij YPF-tankstation internetoriëntatie op het vervolg.
Om half zeven staan we op de aantrekkelijk beboomde ACA-camping. Een échte camping noemen we dit. Groot, kampeervakken en veel (tent-) kampeerders. Zelfs drie overlandbussen zijn er. Natuurlijk ontbreken de barbecueplekken niet.
Zo, eindelijk hebben we de juiste temperatuur, voldoende tijd en de ingrediënten om uitgebreid te koken. Oosters wordt het. Met salades. Heerlijk. Rondje camping toe.
In ons hoge bed slapen we in op windgeruis en campinggekeuvel.
Donderdag 18 januari 2018 - Er is er een Jarig... ZOË NEGEN!
Feestelijke campingdag dus. Kapotte lampje doet het, stroeve lade loopt weer soepel, gasaansluitingen zijn gebruiksklaar, tracks en waypoints in de garmin, wasjes, wandelingetje. Zo'n dag dus.
En, we bellen met Zoë, de jarige. 'n Beetje overweldigd lijkt ze wel.
Vrijdag 19 januari 2018 (302 km) - Joepie voor 12-Jarige-Yoepie
Om tien uur rijden we weg om niet veel later bij de YPF neer te strijken. Mailen met Ros, die in Montevideo met smart op zijn auto wacht.
Vijftig kilometer zuidelijk op de RN3. Weer een YPF vlak voor Trelew. Deze keer om met de jarige te bellen. Yoep is in feestelijke voorbereiding met appeltaart-bakkerij.
We ontmoeten er Katerine (Duitse, in Londen wonend) en Daniel (Engels. in Alaska werkend). Ze hebben elkaar in Honduras leren kennen en zijn nu een reizend setje. Eindelijk een échte TOY-tour.
Vanaf Trelew kiezen we de RP1. Deze weg reist zo'n beetje op met de RN3. Maar de RN3 is geasfalteerd, trekt recht door het binnenland, heeft meer verkeer en alle voorzieningen voor de moderne reiziger.
De RP1 kronkelt langs de kust, is verlaten, bochtig, stoffig, grinderig of zanderig. Golft met het landschap van de Patagonische woestijn mee. Alleen wildroosters zijn er en verwijzingen naar estancia's. En droge rivierbeddingen.
Dan weer is onze weg aan de kust en kijken we uit over een intens azuurblauwe oceaan. Erboven is het hemelsblauw gelardeerd met witte wolkvegen.
Geen hekken langs de weg, geen stroomdraden. Eigenlijk is er niets. Soms vluchten schapen schichtig de struikjes in. Of kijken guanaco's geschrokken op en schieten snelle Patagonische struisen (manoe's) er vandoor.
De temperatuur wisselt. Omlaag naar half twintig en oplopend naar 34 graden. Woestijn is het. Aanvankelijk nog vlak maar steeds meer heuvels en lage tafelbergen tekenen het landschap. TOY zoeft en wij genieten van deze geweldige route.
Eind van de middag rijden we door Camarones. Een dorp waar het leven ver te zoeken is. Perón zou hier geboren zijn. Als dat zo is, dan snappen we hem nu iets beter.
Langs de kust slingeren we naar Cabo dos Bahias waar een kolonie pinguins (pingüinera) is. Het park kunnen we morgenochtend in. Maar een paar kilometer voor de ingang vinden we een bivakplek deze dag waardig. Neus in de harde wind, uitzicht op een kleine baai, de oceaan, heuvels en de kustlijn.
Drankje, hapje en we zien de zon prachtig ondergaan. Wat een dag...
Zaterdag 20 januari 2017 (280 km) - Het Kan Niet Op
Ontbijt in paradijselijke rust. En dan de pinguïns. Heerlijke rit erheen. Een Frans stel (tankstation Camarones en buurtbivak) is net gearriveerd met hun oude VW-busje op Argentijns kenteken. Mooie wandeling over verhoogd plankier tussen de (magelhaen-) pinguïns. Er zijn nog heel wat kuikens op het nest. Vermakelijk is het zoals de ouders in een rijtje richting zee waggelen om te foerageren.
De kuikens zijn al groot, maar ze hebben nog hun grijze vacht. Dus blijft één ouder bij het nest als de ander tot 50 kilometer uit de kust voedsel gaat halen. Ze duiken tot 80 meter diep om kleine visjes en schaaldieren te vangen. In maart hebben de jongen hun zwart-witte verenpak. Pas dan zijn ze zeewaardig en kunnen ze zelf gaan foerageren. Ze verlaten het nest en de ouders. Een nieuwe generatie is klaar voor de wereld.
Genieten nog even na op een ander uitkijkpunt en dan gaan we weer écht op weg.
Elf uur. Verder op de RP1. Nóg meer dan gisteren is het genieten. Aanvankelijk rijden we door vlak woestijngebied met regelmatige uitkijkjes over de oceaan. Naarmate de dag vordert wordt het heuvelachtiger. We kruisen verschillende rivieren. De meeste staan droog. Maar een paar hebben water en een witte leemachtige natte bodem. Daar kun je beter niet vast komen te staan. De weg golft mee met alles wat moeder aarde bedacht heeft aan beweging.
Aan de route zijn een paar estancia's en steeds meer zijn er hekken te openen en te sluiten.
G doet dat met graagte. Want iedere keer geniet hij intens van TOY's spatlappen. Toelichting: die zijn nieuw en verder naar achteren aangebracht. "Had ik jaren eerder moeten doen", roept G dan uit. En ik zie mijn lief iedere keer blij heen en weer hupsen.
Zo'n rit dus.
Om half vijf zijn we weer bij de RN3. Wonderlijk hoe heel anders het dan is. Veel vlakte en verkeer. Een guanaco is aangereden. De chauffeur zit aan de kant met de handen in het hoofd. Zijn auto zit in elkaar.
In Comodoro Rivadavia navigeren we naar Shell. Helaas, voor niets. Opgeheven. Elders getankt en bijgetankt op 't internet, geld gepind. boodschappen bij La Anonima en geïnstalleerd op de Municipal van Rada Tilly.
We gaan naar "IN", een modern design restaurant mét uitzicht op zee. Schitterend in alle opzichten. De gastheer bedient ons met vertalingen op zijn iPhone. Geweldige avond...
Zondag 21 januari 2018 (241 km) - Roombergen en Hutspot toe, Of...
We verslapen ons. Hoe kan het anders na zo'n avond. En al die wijn! Om half twee rijden we pas weg, Over de erg drukke RN3 naar Caleta Olivia. Op alle stranden is het vol met zonbadende mensen.
Eenmaal op de RP12 een snelle lunchstop. Het gebied is vlak en behoort de oliemannen toe. Overal ja-knikkers en eindeloze rijen palen met stroomdraden. Op de kaart is te zien hoe groot dit oliewingebied is. Na Pico Truncado zijn we niet meer in de olie maar rijden we door een groot vlak gebied met niets.
Totnutoe was er niet veel te beleven. Maar dan doemen er bergen op. Roomkleurige bergen overgoten met karamel, zo lijkt het. We vinden een klein weggetje en kunnen er dichterbij komen. Ergens in een bocht vinden we om half zeven een bivakplek. Even geen hek voor onze neus , maar een grandioos uitzicht. De hemel kleurt van blauw naar lila, naar roze en oranje.
Met het overgebleven restaurantvlees van gisteren, verse wortels, ui en een pakje aardappelpuree genieten we van een bijna echte hutspot. De afwas is net klaar als een auto stopt. Een boer met (klein-) zonen wipt aan. Hun estancia ligt een uur verderop en het gezin is op weg naar familie.
Niet veel later is er weer een auto. Mario en Suzanne. Het is Suzanne die met een ferm "vamos" (kom we gaan!) ons overhaalt om mee te gaan. We pakken in en rijden tien kilometer terug naar de "Sierras Blancos" (Witte Bergen), een estancia die ons eerder al was opgevallen.
Het is tien uur. Het stel gaat aan de slag. We krijgen een onvervalste Patagonische (creoolse) asado (barbecue). Daar zijn we dan op deze bijzondere plek en in een voor ons nieuwe wereld. De kamer, nog helemaal in kerstsfeer, heeft iets van een museum. Centraal is de enorme vuurplaats waar Mario een flinke hoeveelheid vlees (ribben) en worsten heeft opgesteld
Suzanne serveert een grote plank met worst, salami, kaas en chips. We drinken Martini. "Doen we altijd voor het eten", legt ze uit. Vijf kwartier later is het vlees klaar. En de salade.
Wat een avond. Tja, ondanks de taalbarrière maar met behulp van Google-translate wisselen we uit. Zo horen we, dat op de boerderijen in een heel groot gebied geen vee meer wordt gehouden. In 1978 was er een vulkaanuitbarsting die het land vergiftigd heeft. Het zal nog lang duren voor er weer dieren veilig kunnen grazen. Vroeger waren er 2.000 dieren op deze estancia.
Het is na enen als we naar bed gaan. Nee, niet in TOY. Geen sprake van. We slapen in een gasthuisje.
Maandag 22 januari 2018 (314 km) - Sierras Blancos en Versteende Bomen
De wekker loopt af. Suzanne en Mario hebben plannen voor ons. We wachten. Geen leven te bekennen in het huis. Om half tien is Mario wakker. Taalbarrières te over. Maar nu begrijpen we toch echt, dat ze er van uit zijn gegaan dat we een eigen ontbijt genuttigd hebben. De koffie hadden we al, de rest is snel gemaakt en gegeten. Suzanne is ondertussen ook wakker.
Met ons vieren gaan we in hun Toyota HiLux op pad voor een excursie naar schitterend gevormde rotswanden en kloven in caramel- en roomkleur. Alles op het terrein van hun estancia. Vergezichten over de vlakte vanaf een plateau.
Ook op de estancia is een berg met versteende boomstronken en eindeloos veel kleine stukjes boommateriaal, Overal waar je kijkt ligt het voor het oprapen.
We mogen meenemen wat we willen,. En ja, dat willen we graag, voor de kids en kleinkids.
Afscheid. Wat een bijzondere mensen die ons uit de berm plukten en zo gastvrij onthaalden.
De stofweg blijft door mooi gebied gaan. De afslag naar P.N. Bosques Petrificados brengt ons door eenzelfde soort room-karamel gebied en dezelfde rood getinte heuvels. We kijken uit over een melkwitte vlakte, de Laguna Grande. Prachtige woestijnrit met mooie vergezichten over vlaktes en tafelbergen. Opvallend veel guanaco's.
N.P. Bosques Petrificados. Twee rangers zijn ons ten dienste. In het kleine en informatieve museum krijgen we tekst en uitleg. We wandelen het rondje van twee kilometer. Imposant grote boomstammen liggen daar. We hebben al heel wat versteende bossen (bomen) gezien, maar nergens waren zulke grote kolossen te bewonderen.
Hier was een woud met bomen van meer dan 40 meter hoog. Dinosaurussen aten van de vruchten (soort dennenappels) in de top.
Dit bos vond een jammerlijk einde door de asregens na een vulkaanuitbarsting. Verderop zien we de boosdoener, een merkwaardig gevormde vulkanische berg, nu in totale rust.
Het blijft een wonderlijk gevoel om geconfronteerd te worden met materiaal van 150 - 200 miljoen jaar oud.
Uurtje grinderen en dan is het hurry-up op de N3. Het landschap is voor het grootste deel vlak, de weg redelijk en er zijn vooral veel YPF tankwagens op de weg.
Banden opgepompt en in Puerto San Julián geïnstalleerd op de vrijwel lege Municipal aan zee tussen bomen voor windluwte. Tegen bedtijd is de wind gaan liggen. We hebben ondertussen warme kleding opgeduikeld. Vandaag hadden we nog 35 graden, maar in de avond koelt het flink af.
Dinsdag 23 januari 2018 (211 km) - Rijden en nog meer Pinguïns
Warme douche in dunne straaltjes. Ontbijten doen we binnen. Voor de wind en het gemak.
De replica van de "Nao Victoria" (het enige schip van Magelhaan dat de reis om de wereld voltooide) bekijken we vanachter de TOY-ramen onder het genot van TOYse koffie. Boodschappen in La Anonima. G scoort nog meer ondergoed en een T-shirt en ik een zwart langmouwig shirt. En ongezoete koffie!
Op de N3 daveren we zuidwaarts. Het einde van de wereld lokt. Snelle eigen broodje-ham lunch en onderbreking in P.N. Monte Léon. Om vier uur wandelen we naar een kolonie (vierde grootste) van zo'n 30.000 pinguïnpaartjes.
Mooie wandeling in erg harde wind. Natuurlijk alom pinguïns en uitzicht op de kust. Het is bewolkt en koud ondertussen. We zijn de laatste bezoekers. Achter ons sluit de ranger het hek. In dit gebied lopen poema's rond. Als bezoeker krijg je instructies over hoe te handelen als je er een tegenkomt. Voor de mens is ie niet gevaarlijk, de pinguïn is meer zijn ding.
Het hek gaat dus dicht. Want de natuur, de poema, moet met rust gelaten worden tijdens de jachturen.
Terug op de RN3 gaan we op zoek naar een bivakmogelijkheid. Afslag op de RP9 en vandaar via een klein paadje de grote stille heide op. Een struikloos stukje is genoeg. Neus in de wind, deuren dicht, de dalende zon op de voorruit. Buiten is het 10 graden, maar binnen zitten we er warmpjes bij. Nog steeds is de kachel niet nodig.
Soep (van verse groenten) en brood staan vanavond op het menu. Om half elf is de schemering voorbij en ook onze dag.
Woensdag 24 januari 2018 (290 km) - Hekken Met of Zonder
Het hek, met hangslot, verhindert ons de toegang tot de RN3. Terug en dus vijfentwintig extra kilometers. Het is bewolkt, de vlakte is nog steeds vlak en verder is er niets. Gelukkig rijden we harder dan de meeste auto´s en moeten we passeren. Het houdt G wakker. Maar ook zijn er soms grote groepen guanaco´s in de berm. Aan de kadavers te zien zijn ze nogal eens slachtoffer van het verkeer. En we hebben eerder die man en zijn auto gezien. Dat wil je niet mee maken...
Rio Gallegos. Drie campings zouden er zijn. De eerste, van de visclub en ver buiten het stadje, keuren we af. De andere twee bestaan niet meer.
Restaurantje gevonden. Heerlijke uurtjes. Goeie (Italiaanse) lunch, gezelligheid, rottig harde muziek (zoals overal) en internet. We zijn weer bij.
De stad uit en daar is ie dan weer, onze RP1. Het is een behoorlijke knikkerweg met veel plassen en kuilen. El Condór blijkt niet het dorpje dat we in gedachten hadden. De RP51 die langs de grens met Chili richting RP3 trekt wordt als "privado" aangemerkt. Toch willen we die kant op. De uitstap naar de punta aan de oceaan schrappen we, want het is hier al stormachtig genoeg.
Privado dus, het eerste hek duikt op. Geen hangslot. Nu maar hopen dat over dertig kilometer ons de doorgang naar de 3 niet weer belet wordt zoals vanmorgen.
De 51 is een slingerweggetje door vriendelijke heuvels. Ergens is een in onbruik gevallen paadje. En zo is onze overnachtingplek gevonden. Flapperschuimrubber aangebracht. Heerlijk avondje. Zoveel mogelijk verse spullen opgemaakt, want morgen gaan we (transit) naar Chili. Op naar Ushuaia, op naar het einde van de wereld.
Donderdag, 25 januari 2018 (344 km) - Ondeugden, Grens en Goede Daad
Na het gebruikelijke ontbijt vervolgen we op het weggetje. Soms dringt de zon door het wolkendek. Schapen zijn er, heel veel schapen. Overduidelijke mannen en ooien met hun lammen.
Anders dan op de (digitale) kaarten buigt de weg noordelijker. Verder weg van de grens en de grensovergang.
Daar is de 3. Maar ook een hek. Met hangslot! Terug gaan betekent 150 extra kilometers. G is een snelle beslisser. Daar is ie. Met ijzerzaag. 'n Paar minuten later is het gedaan. Hek open en dicht en G haakt de doorgezaagde schakel netjes terug in het gelid. Alsof er nooit iemand was zonder sleutel.
Op naar de grens. We treffen het, we zijn de grote horde net voor. Alle formaliteiten Argentinië uit en Chili in vinden plaats in dezelfde ruimte. Na de paspoortstempels gewoon langs "Paso 1, 2 en 3`.
Alleen dat laatste stapje. Er is veel wat je niet mee mag nemen naar Chili. Achterop een formulier, dat we "naar waarheid" moeten invullen, staat een eindeloze opsomming. Appels, zuivel en vleeswaar hebben we verstopt.
In een doosje hebben we een zak groente- en fruitafval, een plastic fles met wat drinkyoghurt en een paar sinaasappelen. Er is een plek waar de ingeleverde spullen worden neergelegd. Maar dat gaat niet zomaar. Op het formulier hadden we moeten aangeven dat we dit bij ons hebben. Dan pas kunnen we het hier kwijt.
Terug dus naar het kantoor en opnieuw dat formulier halen, invullen en laten stempelen, houdt een douanebeambte G streng voor. Teveel moeite en tijd, vinden we. Daar is een muurtje. Erachter is een prima plek voor een doosje...
Op naar de autocontrole. Daar is de douaneman met hond! En jawel, dezelfde man die G terug verwees. Uhhh... Maar, hij lijkt het best slim te vinden, dat we "het doosje mee gaven aan mensen die naar Argentinië gingen". Voor de zekerheid opent hij eigenhandig wel allerlei kastjes en laden. Pffft!
Transit Chili
Afslag op een leuke gravelweg langs de oceaan. Er lopen veel schapen op en langs de weg. En dan gebeurt het dan toch. Schapen zijn meestal heel duidelijk. Ze verdwijnen links of rechts en netjes op tijd. Hier is er een die zich niet aan de regels houdt. Ze rent samen met de anderen een kant op, aarzelt en keert om. Ze raakt TOY en haar leven is geleefd. Geschokt zijn we en nog meer op onze hoede rijden we verder.
Vlakbij de veerboot zijn we weer op de 3. We kunnen regelrecht aan boord en meteen varen we. Leuke overtocht over helblauw water.
Hier begint Vuurland (Tierra del Fuego in het Spaans), een eilandengroep in het zuidelijkste puntje van Zuid-Amerika. We zijn op het grootste en belangrijkste eiland, Isla Grande. In 1881 verdeelden Argentinië en Chili deze eilandengroep.
Ferdinand Magelhaan (Portugese ontdekkingsreiziger) was de eerste Europeaan die hier kwam (1579). Omdat hij overal vuren (van de oorspronkelijke bewoners) op de eilanden zag, noemde hij het gebied "Vuurland".
Ushuaia is de hoofdstad van het Argentijnse deel, maar Rio Grande is de grootste (80.000 inw.) en de snelst groeiende stad van Argentinië. Aan de Chileense kant is Porvenir de grootste plaats.
We slaan af op een provinciale route voor een rondrit over een westelijke uitstulping van het Chileense deel van Isla Grande. Heerlijke rit. Mooi groen landschap , dit is de (Patagonische) steppe. Witte boerderijen met rode daken. En veel bloemen. Maar ook hier zijn gas- en oliemannen actief.
In Porvenir vermaken we ons met de rijen geschakelde grijs geschilderde houten huisjes met rode, groene en blauwe daken. 6.000 inwoners telt het plaatsje. Men leeft van visserij, gas en olie. De veerboot naar Punta Arenas vertrekt van hier.
We lunchen heerlijk in Barlovento, een vrij nieuw hotel. Het is er leeg en stil, maar de ober zegt dat het toptijd is. Ze krijgen vandaag 22 gasten zelfs.
Verder nu in oostelijke richting. Het wordt heuvelachtiger. Op de weg is een eenzame fietser. Een jonge vrouw uit Londen is komen fietsen vanaf Santiago de Chile. Ze is met de veerboot van Punta Arenas overgestoken, Ushuaia is haar eindpunt. Knap hoor met die eeuwigdurende wind. Ze accepteert met graagte een fles water. Over vijf kilometer gaat ze kamperen. Als we er passeren lijkt het ons geen prettige plek.
Nog weer 15 kilometer later bouwt een stel, ook uit Londen, hun tentje op in de berm. Het eind van het liedje is, dat we terugrijden naar de fietsende dame. Die heel blij is met het vooruitzicht van bivakgezelschap. Ook zij vond de bedoelde plek onaangenaam.
Zo, met deze goede daad zijn onze zonden van vandaag vast wel uitgewist.
Wij rijden om de baai heen naar een plek met een (privé-) pinguïnkolonie, die we niet gaan bezoeken. Verderop vinden we een mooi grasveldje voor een bivak. We kijken uit over de baai en een meertje. Ons hoor je niet klagen.
En, we kunnen ons niet eens herinneren of we dat eerder hebben meegemaakt. Maar het is windstil. Er beweegt, suist, ruist helemaal niets, nada, noppes.
Vrijdag 26 januari 2018 (236 km) - Bomen, Ontmoeting, Gave Grens Ch/Arg
Mooi begin op ons kleine weitje. De route golft en slingert verder langs de baai naar Cameron. We doen er een rondje. Piepklein is het. Maar deze keer zien we zelfs twee bewegende mensen. De huizen zijn van hout. Het dorp doet denken aan een verlaten vakantiekolonie, maar ook aan een afgelegen IJslands dorpje.
We slaan af in oostelijke richting. Onze grindweg slingert zich voort. Over heuvels en door dalen. De Patagonische woestijn hebben we ver achter ons gelaten. Hier is het gras groen, stromen er kleine beekjes en kruisen we riviertjes over houten bruggetjes. En er zijn bloemen en bomen. Fantastische bomen, kromgetrokken door de doorlopende Vuurlandse wind. Grijzige stammen en vaak begroeid met mossen. Helemaal verliefd worden we op die solobomen en de bossen.
Een fietser, eerder in de morgen was er ook al een solodame. Populaire fietsroute. Een jongeman uit Berlijn, consultant bij McKinsey. We lunchen in dezelfde parador. Nou ja, "parador"! Het is de kantine van een groot bedrijf dat daar in de middle of nowhere ligt. Er wordt hout veredeld met creosootolie. We krijgen een bord vol met drapperige polenta met wat gehakt erin.
De zon heeft het dikke wolkendek verjaagd. De wind waait, maar niet erg hard. Februari en maart zijn de gunstigste maanden wat betreft de wind.
Vlak voor de kleine grensovergang (Paso Bellavista) komt ons een NL-auto tegemoet. En daar staan we dan. Bert en Nellie uit Brabant zijn ook gestart in Montevideo, afgedaald langs de oostkust en nu vanaf Ushuaia op weg naar het noorden via de westkant. Helemaal toe aan wat warmte.
In korte tijd horen we daar op dat weggetje indrukwekkende en emotionele verhalen. Hartelijk afscheid.
Een heerlijke grensovergang beleven we. De Chileense post is klein, warm en gezellig. In vijf minuten is het gepiept.
Een kilometer verder is de Argentijnse post. Drie man in een kantoortje, de kachel brandt en er is een goed Engels sprekende beambte. Onze kans. We leggen hem een aantal vragen voor. Over de auto achterlaten enzo. Als je het land uit gaat en de auto achterlaat, moet je altijd bij de douane langs, is de regel. Grapjes en ook hier gezelligheid. Dat kost tijd. Tien minuten alles bij elkaar.
Terug in Argentinië
De weg gaat omlaag naar een grote vlakte. Om half zeven zijn we bij onze oude bekende, de RN3. Even naar de YPF voor een tosti (na de schrale lunch) en wifi. We slaan af op een onverharde weg, de RP9. Voor een vervolg binnendoor en voor een bivak. En dat vinden we. In een berm achter boompjes voor een hek waarachter een bos is. Een heerlijk geurende plek. Pasta, wijntje, lezen.
En... de wind is erbij gaan liggen. Dat wordt weer zo'n stille nacht.
Zaterdag 27 januari 2018 (246 km) - The End of the World and Beyond Ushuaia
Nog een poosje genieten we van het rijden door open heuvelland en door bossen. In het dal meandert een riviertje en in de verte doemen de bergen met sneeuw op.
Knallen op de 3 en stop in Tolhuin. Iedereen bezoekt hier Panaderia Union, een in iedere gids beschreven bakkerswinkel. Wij dus ook. Te druk, we gaan weer. Ook de rit op de 3 mag er zijn. Het gaat veel sneller en de natuur lijkt toch wat verder weg.
En daar is Ushuaia. Een stadje van 60.000 inwoners. Het houdt het midden tussen een vissersplaats en een Zwitsers skioord. Lang gerekt ligt het aan het Beaglekanaal een van de vele zeestraten van de eilandengroep.
De lucht is zoals ie moet zijn op een plek als hier. Prachtig weerspiegeld in het water, waar vissersbootjes liggen, toerboten en een enorm cruiseschip.
We laten ons informeren bij de Toeristeninfo. Over hotels, boot- en Antarctica-excursies. We dubben nog. Antarctica kost een smak geld en G heeft snel last van zeeziekte. Voorlopig "on the hold".
Paar adressen langs. We kiezen voor Hosterio del Recodo, waar we morgen terecht kunnen. Zodoende hebben we ook een mooi restaurant ontdekt Chez Nanu. Het ligt boven de stad op de weg naar de Martial gletsjer. Bivakplek gevonden. We genieten van verfijnd eten met een schitterend uitzicht over groene hellingen, besneeuwde toppen, de baai én Ushuaia.
De bivakplek, een parkeerplaats, is uitstekend. We slapen heerlijk.
Zondag 28 januari 2018 (7 km) - Hosterio del Recodo
Om half elf melden we ons. Heerlijke kamer en ernaast een ruimte met goeie tafels en stoelen. We werken, kletsen, tukken, wandelen en vorderen.
Huiselijke berghutsfeer en heel goede wifi. Alleen de mails willen niet weg.
We ontmoeten twee mannen, die reizen naar Antartctica organiseren met een zeilboot. Wat de beste manier is om Antarctica te zien, vragen we. Thuis bij de televisie, is het prompte antwoord. Maar toch, hij spreekt ook over een unieke ervaring. We zien wel.
Maandag 29 januari 2018 (13 km) - Verhuis-TOY-dag
De ochtend maken we volop gebruik van de Recodo-voorzieningen. Lunch in de stad, bij Isabel met heerlijke forel en fraai uitzicht, Na de middag bezoeken we eerst het Museo del fin del Mundo. Hier krijgen we een beeld van de leefwijze maar ook van de treurige ondergang van oorspronkelijke bewoners (de Yaghan en Selknam).
Dan wandelen we naar het Museo del Presídio (en Museo Maritimo) gehuisvest in de oude gevangenis. De vestiging van een strafkolonie en de bouw van deze gevangenis begin vorige eeuw heeft Ushuaia tot ontwikkeling gebracht. Overal in de stad vind je dan ook verwijzingen naar dit verleden.
Wandelen en eten bij la Casa de los Mariscos. Natuurlijk King Crab, dat hier in ieder restaurant in iedere bereiding te vinden is. Slapen doen we op de vertrouwde P-plaats aan de Martialroute.
Dinsdag 30 en woensdag 31 januari 2018 (11 km) - Knusse Werkdagen
Ontbijtje in de stad, wandelwinkelen (wandelstok, regenjack, buff), koffie.
Recodo. Aan de slag. Was gedaan, broek gerepareerd, wij blij. En ook met de update komt het dik in orde.